Norveç’in en üst düzey futbol ligi Eliteserien’de 2023 sezonunda oynanan Rosenborg-Lilleström maçının galibi 90. dakikada verilen penaltı kararıyla belirlenmişti. Lilleström’ün daha sonra Montpellier’nin yolunu tutan Nijeryalı forveti Akor Adams penaltıyı kaçırsa da kaleciden seken topu ağlara göndermiş ve takımını zorlu deplasmanda 2-1’lik galibiyete taşımıştı. Gol sonrası tribünlerde bir tuhaflık vardı. Çünkü sadece Rosenborg taraftarları değil misafir Lilleström’ün taraftarları da golü yuhalıyordu! VAR sisteminin ülkedeki en azılı düşmanı olan Lilleströmlüler, muhalefetlerinin kuru sıkı olmadığını, son dakikada VAR marifetiyle maç kazansalar dahi protesto etmeyi sürdüreceklerini kanıtlamışlardı.Başrolünde bu iki takımın olduğu bir başka protesto, Norveç’in VAR muhalefetini dünya medyasına taşıdı. 2024 sezonunda Lilleströmlüler, Rosenborgluları VAR’a karşı fazla kibar davranmakla suçlarken, Trondheim limanının gururları, kurnaz bir eylem planıyla çıkageldi. Maç oynanırken sahayı balık köftesi yağmuruna tutacaklar, statları denize yakın olduğu için martılar sahaya üşüşecek ve hakem maçı tehir etmek zorunda kalacaktı. Neyse ki martıların Alfred Hitchcock’a yaraşır bir sahne yaratmasına gerek kalmadan müsabakanın hakemi saha “nimet”le dolunca oyunu durdurdu ve maçı iptal etti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Demokrasi konuştu, VAR’a ‘hayır’ dendi</h2>Daha önce İsveç’in VAR’ı reddetmesiyle İskandinavların bu sisteme duyduğu antipatiden haberdar olan uluslararası futbol kamuoyu, Norveç’ten yükselen itirazları da böylece duymuş oldu. Sezon ilerledikçe Norveç’te protestolar hız kesmedi. Balık köftelerine, tenis topları, kruvasanlar, şarap mantarları gibi başka “yabancı madde”ler eklendi. Kulüp yönetimlerinin, taraftarların örgütlü müdahalelerine kayıtsız kalamayacağı bir kültüre sahip olan Norveç futbolunun yöneticileri nihayet, VAR’la yola devam edip etmemeyi kulüplere sormak zorunda kaldı. Çarşamba günü yapılan oylamada Eliteserien ve 1. Lig’de mücadele eden 32 takımdan 19’u “VAR’a hayır” dedi. Son kararı Mart’ta Norveç Futbol Federasyonu verecek. Federasyondan bazı sesler, VAR’ın kullanılmadığı 1. Lig ekiplerinin oylarıyla Eliteserien’in kaderinin belirlenmesinin adil olmadığını savunuyor. Diğerleri ise Norveç’in en popüler kulübü Rosenborg’un dahi taraftarlarının etkisiyle VAR’a karşı olduğunu, ülkedeki neredeyse tüm taraftar grupları bu kadar güçlü şekilde VAR’a muhalefet ederken bu sistemde ısrar etmenin demokratik olmayacağını vurguluyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Adalet ve tutku</h2>VAR’ın, futbola girdiği 2017’den beri hataları sıfırlamadığı, hâlâ fahiş hatalar yapılabildiği açık. Oyunu daha adil hâle getirdiği savı ise nereden baktığınıza göre değişiyor. Kimilerine göre Premier League’de %82 olan doğru karar sayısı VAR’la %96’ya çıktı ve bu önemli bir gelişme. Kimilerine göre ise futbolda adalet hakemlerin verdikleri şu ya da bu kararla sağlanabilecek bir şey değil. En başında ciddi bir kaynak dağılımı eşitsizliği var ve hakem kararlarına takılıp kalmak bu gerçekliği bulanıklaştırmaktan öteye gitmiyor. &nbsp;İsveç ve Norveç merkezli muhalefet ise temel olarak VAR’ın oyunun tutkusunu, heyecanını, sürekliliğini hedef almasından şikayet ediyor. Açılan pek çok pankartta “Oyunumuzu bize geri verin” vurgusu yapılıyor. ESPN’den Mark Ogden’a <a fr-original-style="" href="https://www.espn.com/soccer/story/_/id/41193617/norway-var-fan-protest-fishcakes-croissants-tennis-balls" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">konuşan</a> Lilleström taraftarı ve podcast yayıncısı Hogner Trym, “Teknoloji karşıtı değiliz sadece tutkudan yanayız ve bu tutkuyu yok etmeye çalışan bir şeyden kurtulmaya çalışıyoruz. Bu tüm futbolseverler için bir kabus” diyor. “Tutku” vurgusu futbola, spora fanatizmin dayattığı “sadece kazanmayı kutsayan” duygulardan öte şeylerin de hakim olabileceğini hatırlatması bakımından çok kıymetli.ABD’li tarihçi Daniel J. Boorstin, kitlelerin 20. yüzyılda patlama yapan spor sevgisini “Yüzde yüz gerçek, spontane ve tekrar edilemeyecek olan anlara duyduğumuz amansız açlık”la açıklıyordu. Gol sevinçlerini dahi sekteye uğratan VAR'ın bu spontane coşkuya zarar verdiği kesin. İsveç ve Norveç'in sonuç alan muhalefeti, sadece kazanmanın huzur vadettiği bir spor ikliminin ötesinin de hâlâ mevcut olduğunu kanıtlıyor. İskandinavya’dan yükselen bu VAR karşıtı hareketin, sisteme büyük bir finansal yatırım yapmış olan dünya futbolunun geri kalanına sirayet etmesi güç görünse de çok sayıda futbolseverin bu duyguları -eyleme geçmese de- paylaştığını göstermesi tabandan tabana yayılan tutkulu bir muhalefeti körükleyebilir.

Punto 

Tribünlerin VAR karşıtı protestolarının hız kesmediği Norveç'te kulüpler sistemin kaldırılması yönünde oy kullandı. Son kararı federasyon verecek ama taraftarın mesajı açık ve dünyanın geri kalanı için de ilham verici.

Akor Adams ile ilgili hikayeler